ABD Senatörü Jeanne Shaheen’e Yanıt

ABD Senatörü Jeanne Shaheen’e Yanıt

Sayın Senatör Shaheen,

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve bazı diğer kişilerle ilgili hukuki süreçlere dair yapmış olduğunuz son açıklamanıza istinaden size yazıyorum. Demokratik ilkelerin ve hukukun üstünlüğünün korunmasının önemini tamamen kabul etmekle birlikte, söz konusu hukuki süreçleri “siyasi amaçlı tutuklamalar” olarak nitelendirmeniz, hem erken bir yargıya varmakta hem de egemen bir devletin iç yargı süreçlerine müdahale etmeme ilkesine aykırılık teşkil etmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti, hukukun üstünlüğüne dayalı demokratik bir devlettir ve hukuk kurumları, hesap verebilirliği ve adil yargılanma hakkını güvence altına alan anayasal bir çerçeve içinde faaliyet göstermektedir. Sayın İmamoğlu hakkındaki yargı süreci, Türkiye’deki tüm hukuki meseleler gibi bağımsız mahkemelerin denetimine tabidir. Eğer herhangi bir usulsüzlük iddiası varsa, bu durum siyasi baskılarla değil, hukukun öngördüğü mekanizmalar aracılığıyla ele alınmalıdır. Bu hukuki sürecin tamamen siyasi saiklerle yürütüldüğünü ima etmek, Türkiye’nin hukuk sisteminde yer alan adil yargılanma güvencelerini göz ardı etmek anlamına gelir.

Öte yandan, Amerika Birleşik Devletleri’nin de ulusal güvenlik gerekçesiyle bireyleri hedef alarak önce tutuklayıp sonra bu eylemleri gerekçelendirdiği birçok örnek kamuoyunca bilinmektedir. 11 Eylül sonrası yürürlüğe konan geniş çaplı gözetim ve gözaltı programları buna en açık örnektir. Bu süreçte, bazıları sonradan masum olduğu anlaşılan bireyler uzun süreli gözaltılara, gizli yargılamalara ve ulusal güvenlik çıkarları bahanesiyle gerçekleştirilen yargısız uygulamalara maruz kalmıştır. Guantanamo Körfezi’ndeki gözaltı merkezi, ABD hükümetinin ulusal güvenliği gerekçe göstererek uyguladığı tartışmalı önlemlerin en belirgin örneklerinden biri olmaya devam etmektedir. Ayrıca, ABD, ulusal güvenlik gerekçesiyle siyasi figürler ve aktivistlere hukuki yaptırımlar uygulamış, gizli bilgilerle ilgili protokolleri ihlal etmekle suçlanan muhbirler, gazeteciler ve kamu görevlileri hakkında yasal işlemler yürütmüştür. Bu bağlamda, bir müttefik ülkenin hukuki süreçlerini eleştirmeden önce aynı titizliği kendi sistemine uygulamak gerekmektedir.

Bunun yanı sıra, Türkiye NATO’nun güvenilir bir müttefiki olarak bölgesel güvenliğe katkıda bulunmuş ve özellikle Ukrayna’nın karşı karşıya olduğu jeopolitik tehditler karşısında kararlı bir destek sağlamıştır. Ancak, “ABD-Türkiye ilişkilerinin tam potansiyeline ancak özgür kurumları güçlendirme taahhüdüyle ulaşabileceği” yönündeki ifadeniz, diplomatik ilişkileri belirli siyasi koşullara bağlayan bir yaklaşımı ima etmektedir. Oysa NATO, üye ülkelerin iç işlerine müdahale aracı değil, kolektif bir güvenlik ittifakıdır. ABD-Türkiye ilişkileri, tek taraflı siyasi yargılar yerine karşılıklı çıkarlar, egemenliğe saygı ve yapıcı iş birliği temelinde şekillenmelidir.

Gerek ABD’de gerek Türkiye’de seçilmiş yetkililer olarak, demokratik kurumların bütünlüğünü korumak için her ülkenin kendi yargı süreçlerinin bağımsızlığına saygı göstermemiz gerekmektedir. Eğer hukuki süreçlerin adilliği konusunda endişeler varsa, bu konular hukuki yollarla ele alınmalı, diplomatik ilişkileri zedeleme riski taşıyan kamuya açık siyasi açıklamalarla değil, diyalog ve iş birliği çerçevesinde değerlendirilmelidir. Demokrasi, dış siyasi müdahalelerle değil, her ülkenin kendi hukukun üstünlüğü ilkesini koruması ve müttefiklerinin hukuk sistemine saygı duymasıyla güçlenir.

Sonuç olarak, diplomatik saygı ve hukuki süreçlere müdahale etmeme ilkelerinin korunmasının önemini göz önünde bulundurmanızı rica ediyorum. Türkiye, tıpkı ABD gibi, demokratik değerlere ve hukukun üstünlüğüne bağlı kalmaya devam etmektedir. Eğer hukukun üstünlüğü, demokrasinin gücünü ölçen bir standart olacaksa, bunu siyasi önyargılardan ve seçici eleştirilerden bağımsız olarak, evrensel bir şekilde uygulamak gerekmektedir.