Hasan Çelik/TÜRK USA NEWS
NEW YORK – New York Şehir Meclisi, Perşembe günü yaptığı oylamada, şehir genelinde halka açık tuvalet ağını genişletmek amacıyla hazırlanan yasa tasarısını oy birliğiyle kabul etti. “Intro 694-A” olarak adlandırılan tasarı, 2035 yılına kadar her 2.000 kişiye en az bir tuvalet düşmesini zorunlu kılacak. Bu kapsamda, şehir genelinde en az 2.120 yeni umumi tuvaletin hizmete sunulması planlanıyor.
Yasa tasarısı, şehir kurumlarının her dört yılda bir güncellenen kapsamlı bir stratejik planlama raporu hazırlamasını şart koşuyor. Bu planlar; tuvaletlerin inşası, bakımı, yer seçimleri ve yasal düzenlemeleri içerecek. Ayrıca, tüm tuvaletlerin yer, erişim ve çalışma saatlerini içeren kapsamlı bir çevrimiçi harita da oluşturulacak.
Brooklyn Belediye Meclisi Üyesi Sandy Nurse tarafından sunulan yasa tasarısı, özellikle yaşlılar, hamileler, engelliler, evsiz bireyler, kurye çalışanları ve taksi şoförleri gibi savunmasız grupların yaşadığı sıkıntılara dikkat çekiyor. Oylama öncesinde konuşan Nurse, “New York Şehri’nde dolaşan her bir kişi, özel, temiz ve işlevsel bir tuvalete erişimde özgür olmalı. Kimse sokakta tuvalet ihtiyacını gidermek zorunda kalmamalı,” dedi.
Nurse ayrıca, 1970’lerden bu yana şehirde halka açık tuvalet sayısında anlamlı bir artış olmadığını ve bu durumun “devam eden bir politika başarısızlığı” olduğunu vurguladı. “Şu anda elimizde ne bir plan, ne de bir strateji var. Kurumlar arası dağınık ve verimsiz bir yaklaşımın sonucuyla karşı karşıyayız,” dedi.
Yeni Tuvalet Stratejisi Neleri İçerecek?
Yeni yasa, belediyeye bağlı Parklar, Ulaştırma ve Şehir Planlama departmanlarının koordinasyon içinde çalışmasını öngörüyor. Ayrıca, modüler ve çeşitli mekanlara uygulanabilir tasarımların geliştirilmesi de plan dahilinde. İlk stratejik raporun 1 Eylül 2026 tarihine kadar kamuoyuyla paylaşılması gerekiyor.
Tuvaletler, çalışma saatleri, erişilebilirlik durumları (ADA uyumluluğu), ücretli olup olmadıkları ve sorumlu bakım kurumları gibi bilgilerle birlikte çevrimiçi bir haritada listelenecek.
Neden Şimdi?
Şehirde 8,6 milyonluk nüfusa karşılık yalnızca 1.100 civarında halka açık tuvalet bulunuyor. Bu da ortalama 7.500 kişiye bir tuvalet düşmesi anlamına geliyor. Üstelik bu tuvaletlerin yalnızca ikisi haftanın yedi günü, 24 saat açık.
Open Hearts Initiative’ten Crohn hastalığı bulunan ve bir dönem evsizlikle mücadele etmiş Willie Woods, geçen yıl konseyde yaptığı konuşmada, “Tuvalete erişim olmadan seyahat edemiyorum. Banyodan banyoya plan yapmak zorundayım. Bu durum yaşam kalitemi ciddi şekilde etkiliyor,” ifadelerini kullanmıştı.
Şehir Meclisi’nin 2024 tarihli raporuna göre, mevcut tuvaletlerin üçte ikisi ya sağlık ve güvenlik açısından risk taşıyor ya da çoğu zaman kapalı tutuluyor. NYPD, 2023 yılında kamusal alanda idrar yapma nedeniyle yaklaşık 9.400 ceza kaydı düzenledi.
Maliyet Ne Olacak?
Konseyin Maliye Bölümü tarafından yayımlanan etki değerlendirmesi raporuna göre, yasa tasarısının şehir bütçesine doğrudan bir maliyeti bulunmuyor. Planlama ve uygulama sürecinin mevcut kaynaklarla yürütüleceği ifade edildi.
Şayet Belediye Başkanı Eric Adams tasarıyı yasa olarak imzalarsa, şehirde kamu tuvaletlerine yönelik uzun vadeli ve sürdürülebilir bir plan ilk kez hayata geçirilmiş olacak.
Meclis Başkanı Adrienne Adams da oylamanın ardından yaptığı açıklamada, “Kamu tuvaletlerine erişim, New Yorkluların sağlığı, güvenliği ve yaşam kalitesi için hayati önemdedir. Bu yasa, uzun süredir süregelen tuvalet yetersizliği sorununu çözmek adına kritik bir adımdır,” dedi.